بی اختیاری ادرار و آن چه که باید در مورد این بیماری بدانید
بی اختیاری ادرار نشت غیر ارادی ادرار است. یعنی وقتی که فرد قصد دفع ادرار ندارد ادرار میکند.
کنترل بر روی اسفنکتر ادرار از بین رفته یا تضعیف می شود.
بی اختیاری ادرار یک مشکل شایع است که بسیاری از افراد را مبتلا می کند.
طبق آمار انجمن ارولوژیک آمریکا، یک چهارم تا یک سوم زنان و مردان در ایالات متحده بی اختیاری ادرار را تجربه می کنند.
بی اختیاری ادرار در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد. تصور می شود که حدود 30 درصد از زنان 30 تا 60 ساله در مقایسه با 5/5 تا 5 درصد از مردان از این بیماری رنج می برند . برای درمان این عارضه می توانید به مطب دکتر علیرضا عابدی در اصفهان مراجعه نمایید.
حقیقتی در مورد بی اختیاری ادرار
در اینجا نکات کلیدی در مورد بی اختیاری ادرار ذکر شده است. جزئیات بیشتر در مقاله اصلی است.
- بی اختیاری ادرار در زنان بیشتر از مردان است.
- دلایل زیادی برای بروز بی اختیاری ادرار وجود دارد.
- چاقی و سیگار کشیدن هر دو، عامل خطری برای بی اختیاری ادرار هستند.
بی اختیاری ادرار چیست؟
بی اختیاری ادرار زمانی رخ می دهد که فرد نمی تواند مانع از خروج ادرار شود.
این عامل می تواند ناشی از عوامل استرس زا مانند سرفه باشد، در حین بارداری و بعد از آن نیز می تواند اتفاق بیفتد و در مواردی مانند چاقی شایع تر است.
شانس وقوع آن با افزایش سن افزایش می یابد.
کنترل مثانه و ورزش های کف لگن یا Kegel می تواند به جلوگیری یا کاهش آن کمک کند.
درمان بی اختیاری ادرار
درمان به عوامل مختلفی از جمله نوع بی اختیاری، سن بیمار، سلامت عمومی و وضعیت روانی آنها بستگی دارد.
بی اختیاری ناشی از استرس
تمرینات کف لگن، که به عنوان تمرین های کگل نیز شناخته می شود، به تقویت عضله اسفنکتر ادرار و عضلات کف لگن کمک می کند – ماهیچه هایی که به کنترل ادرار کمک می کنند.
تمرینات مثانه برای درمان بی اختیاری ادرار
- به تأخیر انداختن رویداد: هدف، کنترل تحریک به دفع ادرار است .بیمار می آموزد که چطور زمانی که تحریک به دفع ادرار می شود دفع ادرار را به تاخیر بیندازد.
- دو بار رد کردن: این شامل تکرر ادرار است، سپس چند دقیقه منتظر ماند و دوباره ادرار کرد.
- جدول زمانی توالت: فرد حمام را در ساعات مشخص در طول روز برنامه ریزی می کند، مثلاً هر 2 ساعت یکبار.
تمرینات مثانه به بیمار کمک می کند تا به تدریج کنترل مثانه خود را بدست آورد.
داروهایی برای بی اختیاری ادرار
در صورت استفاده از داروها، این معمولاً در ترکیب با سایر تکنیک ها یا تمرینات است.
داروهای زیر برای درمان بی اختیاری ادرار تجویز می شود:
- آنتی کولینرژیک مثانه های بیش فعال را آرام می کند و ممکن است به بیماران مبتلا به بی اختیاری ادرار کمک کند.
- استروژن موضعی ممکن است باعث تقویت بافت در مجرای ادراری و واژن شود و برخی از علائم را کاهش دهد.
- ایمی پرامین Tofranil یک ضد افسردگی سه حلقه ای است.
تجهیزات پزشکی
دستگاه های پزشکی زیر برای خانم ها طراحی شده اند.
- درج مجاری ادراری: یک زن قبل از فعالیت دستگاه را وارد می کند و وقتی می خواهد ادرار کند ، آن را خارج می کند.
- Pessary: یک حلقه سفت و سخت در داخل مهبل وارد شده و تمام روز پوشیده می شود. این به نگه داشتن مثانه و جلوگیری از نشت کمک می کند.
- پرتونگاری رادیو فرکانس: بافت در دستگاه ادراری تحتانی گرم می شود. هنگامی که بهبود می یابد ، معمولاً محکم تر است و اغلب منجر به کنترل بهتر ادرار می شود.
- بوتاکس سم بوتولینوم نوع A: به عضله ی مثانه تزریق می شود، این عامل می تواند به افرادی که مثانه بیش فعال دارند کمک کند.
- مواد حجیم کننده: به بافت اطراف مجرای ادرار تزریق می شوند، اینها به بسته نگه داشتن مجرای ادرار کمک می کند.
- تحریک کننده عصب ساکرال: این زیر پوست باسن کاشته می شود .یک سیم آن را به عصبی متصل می کند که از نخاع به مثانه می رود. سیم پالس الکتریکی را تحریک می کند که عصب را تحریک می کند و به کنترل مثانه کمک می کند.
عمل جراحی برای درمان بی اختیاری ادرار
اگر روش های درمانی دیگر مؤثر نباشد، جراحی گزینه ی مناسب است. زنانی که قصد بچه دار شدن دارند، باید قبل از تصمیم گیری و اقدام، در مورد روش جراحی با پزشک صحبت کنند
- روش های طناب کشی: برای کمک به حمایت از مجرای ادرار و جلوگیری از نشت ادرار، مشی زیر گردن مثانه وارد می شود.
- Colposuspension بلند کردن گردن مثانه می تواند به رفع بی اختیاری ناشی از استرس کمک کند.
- اسفنکتر مصنوعی: ممکن است اسفنکتر مصنوعی یا دریچه ای برای کنترل جریان ادرار از مثانه به مجرای ادرار وارد شود.
گزینه های دیگر برای حل بی اختیاری ادرار
کاتتر ادراری: لوله ای که از مثانه، از طریق مجرای ادراری، خارج می شود و از بدن داخل کیسه ای می شود که ادرار را جمع می کند.
پدهای جاذب: طیف گسترده ای از پدهای جاذب برای خرید در داروخانه ها و سوپر مارکت ها و همچنین بصورت آنلاین در فروشگاه های اینترنتی است.
علل
علل و نوع بی اختیاری ارتباط نزدیکی باهم دارند.
بی اختیاری ناشی از استرس شامل عوامل زیر است:
- بارداری و زایمان
- یائسگی، زیرا افت یا کاهش استروژن می تواند عضلات را ضعیف تر کند
- هیسترکتومی و برخی روش های جراحی دیگر
- سن
- چاقی
- بی اختیاری ناشی از تحریک
موارد زیر به عنوان بی اختیاری اضطراب شناسایی شده است:
- سیستیت ، التهاب آستر مثانه
- شرایط عصبی مانند بیماری های مختلف اسکلروز، MS، سکته مغزی و بیماری پارکینسون
- پروستات بزرگ شده ، که می تواند باعث ریزش مثانه شود و مجرای ادرار تحریک شود.
- بی اختیاری سرریز : این اتفاق زمانی رخ می دهد که انسداد یا انسداد مثانه وجود داشته باشد.
- موارد زیر ممکن است باعث انسداد شود:
- بزرگ شدن غده پروستات
- تومور در حال فشار به مثانه
- سنگ های ادراری
- یبوست
- عمل جراحی بی اختیاری ادرار
این موارد می تواند ناشی از:
- نقص آناتومیکی که از بدو تولد وجود دارد
- آسیب نخاعی که باعث اختلال در سیگنالهای عصبی بین مغز و مثانه می شود
- یک فیستول، هنگامی که یک لوله یا کانالی بین مثانه و یک ناحیه نزدیک ایجاد می شود ، معمولاً مهبل است.
علل دیگر شامل موارد زیر است:
- برخی از داروها، به ویژه برخی از داروهای ادرارآور، داروهای ضد فشار خون، قرص های خواب، آرام بخش و شل کننده های عضلانی
- الکل
- عفونت ادراری UTI
نوع بی اختیاری ادرار به طور معمول با علت هایی در ارتباط است. که باید با متخصص ارولوژی مشورت نمایید.
این علت ها شامل موارد زیر هستند:
- بی اختیاری ناشی از استرس: ادرار هنگام سرفه، خندیدن یا انجام برخی فعالیت ها، مانند دویدن یا پریدن، بیرون می زند.
- بی اختیاری ناشی از اضطراب: یک اضطراب ناگهانی و شدید برای ادرار کردن وجود دارد و ادرار در همان زمان یا فقط بعد از آن نشت می کند.
- بی اختیاری سرریز کردن ادرار: عدم توانایی در تخلیه مثانه به طور کامل می تواند منجر به نشت شود.
- بی اختیاری ناشی از پر بودن مثانه: مثانه نمی تواند ادرار را ذخیره کند.
- بی اختیاری عملکردی: ادرار خارج میشود زیرا فرد نمی تواند به موقع به حمام برسد، احتمالاً به دلیل مشکل حرکتی.
- بی اختیاری مختلط: ترکیبی از انواع بی اختیاری های ذکر شده
علائم
علائم اصلی، نشت غیرعمدی ادرار است. چه زمانی و چگونه این اتفاق می افتد، به نوع بی اختیاری ادرار بستگی دارد.
بی اختیاری ناشی از استرس
این رایج ترین نوع بی اختیاری ادرار است، به خصوص در زنانی که زایمان داشته اند یا دچار یایسگی شده اند. در این حالت “استرس” به جای فشار روانی به فشار جسمی اشاره دارد. هنگامی که مثانه و عضلات درگیر در کنترل ادرار تحت فشار اضافی ناگهانی قرار می گیرند، فرد ممکن است به طور غیرمستقیم ادرار کند. مراجعه به متخصص ارولوژی توصیه می شود.
اقدامات زیر ممکن است باعث بی اختیاری استرس شود:
- سرفه، عطسه، یا خندیدن
- بلند کردن سنگین
- ورزش
بی اختیاری ناشی از تحریک
همچنین به عنوان بی اختیاری رفلکس یا “مثانه بیش فعال” شناخته می شود، این دومین نوع متداول بی اختیاری ادرار است .یک انقباض ناگهانی و غیر ارادی در عضله دیواره عضلانی مثانه وجود دارد که باعث می شود که نیاز به ادرار کردن وجود داشته باشد که نمی توان جلوی آن را گرفت. برای حل این مشکل باید به متخصص ارولوژی مراجعه نمایید.
درصورت نیاز به دفع ادرار، فرد قبل از ترشح ادرار ،مدت زمان کوتاهی فرصت دارد.
نیاز به ادرار ممکن است ناشی از:
- تغییر ناگهانی موقعیت
- صدای جاری شدن آب
- رابطه جنسی، خصوصاً هنگام ارگاسم
عضلات مثانه به دلیل آسیب به اعصاب مثانه، سیستم عصبی یا به خود ماهیچه ها می توانند به صورت غیر ارادی فعال شوند.
سرریز شدن ادرار
این امر بیشتر در آقایان با مشکلات غده پروستات، مثانه آسیب دیده یا مجرای ادرار مسدود شده مشاهده می شود. غده پروستات بزرگ شده می تواند مثانه را انسداد دهد.
مثانه نمی تواند ادراری که بدن ایجاد کرده را نگه دارد، یا مثانه نمی تواند به طور کامل خالی شود و باعث می شود مقادیر کمی از نشت ادرار میشود
اغلب، بیماران باید به دفعات ادرار کنند و ممکن است “دریبل” یا قطره مداوم ادرار از مجرای ادرار را تجربه کنند.
بی اختیاری مخلوط
علائم فشار خون و بی اختیاری اضطراب در فرد وجود خواهد داشت. برای حل این مشکل باید به متخصص ارولوژی مراجعه نمایید.
بی اختیاری عملکردی
با بی اختیاری عملکردی، فرد می داند که نیاز به ادرار کردن وجود دارد، اما به دلیل مشکل تحرک، نمی تواند به موقع به دستشویی برسد.
علل شایع بی اختیاری عملکردی عبارتند از:
- گیجی
- زوال عقل
- ضعف بینایی یا ضعف در حرکت
- عدم چابکی باعث می شود که به موقع نتواند دکمه شلوار خود را باز کند
- افسردگی، اضطراب یا عصبانیت می تواند منجر به عدم تمایل به استفاده از حمام شود بی اختیاری عملکردی در بین سالمندان شیوع بیشتری دارد و در خانه سالمندان شایع است.
بی اختیاری کامل
این یا به این معنی است که فرد به طور مداوم ادرار نشت می کند، یا به طور منظم نشت غیر قابل کنترل ادرار دارد.
ممکن است بیمار یک مشکل مادرزادی داشته باشد، ممکن است آسیب به نخاع یا سیستم ادراری وجود داشته باشد یا ممکن است بین مثانه و مثًلاً مهبل سوراخ فیتسول ایجاد شود.
عواملی که منجر به خطر می شود
موارد زیر عوامل خطر مرتبط با بی اختیاری ادرار است:
- چاقی: این فشار اضافی به مثانه و ماهیچه های اطراف می زند. این ماهیچه ها را تضعیف می کند و در صورت عطسه یا سرفه فرد نشت بیشتری ایجاد می کند.
- سیگار کشیدن: این می تواند به یک سرفه مزمن منجر شود، که ممکن است منجر به انواع بی اختیاری شود.
- جنسیت: زنان شانس بیشتری برای ابتلا به بی اختیاری استرس نسبت به مردان دارند، به ویژه اگر فرزندان داشته باشند.
- سن: عضلات مثانه و مجرای ادرار با افزایش سن ضعیف می شوند.
- برخی از بیماری ها و شرایط: دیابت، بیماری کلیوی، آسیب نخاعی و بیماری های عصبی، به عنوان مثال سکته مغزی، خطر را افزایش می دهد.
- بیماری پروستات: بی اختیاری ممکن است بعد از عمل پروستات یا پرتودرمانی ایجاد شود.
تشخیص بی اختیاری ادرار
راه های تشخیص بی اختیاری ادرار شامل موارد زیر است:
- خاطرات مثانه: فرد ثبت می کند که چه مقدار نوشیدن می کند ، هنگام ادرار کردن، چه مقدار ادرار تولید می شود و تعداد قسمت های بی اختیاری.
- معاینه بدنی: پزشک ممکن است واژن را معاینه کرده و قدرت عضلات کف لگن را بررسی کند .
آنها ممکن است رکتوم یک بیمار مرد را معاینه کنند که آیا غده پروستات بزرگ شده است یا خیر.
- ادرار: آزمایش هایی برای علائم عفونت و ناهنجاری ها انجام می شود.
- آزمایش خون: این می تواند عملکرد کلیه را ارزیابی کند.
- اندازه گیری باقیمانده ادرار : این روش تشخیص میدهد که بعد از دفع ادرار چه مقدار ادرار در مثانه باقی می ماند
- سونوگرافی لگن: تصویری را ارائه می دهد و ممکن است به تشخیص هرگونه ناهنجاری کمک کند.
- تست استرس: از پزشک خواسته می شود در حالی که پزشک از دست دادن ادرار مراقبت می کند فشار ناگهانی اعمال کند.
- آزمایش ادرودینامیک: این تعیین می کند چه مقدار فشار مثانه و عضله اسفنکتر ادرار می تواند تحمل کند.
- سیستوگرام: یک روش با اشعه X تصویری از مثانه ارائه می دهد.
- سیستوسکوپی: یک لوله نازک با یک لنز در انتها به مجرای ادرار وارد می شود. پزشک می تواند هرگونه ناهنجاری در دستگاه ادراری را مشاهده کند.
عوارض بی اختیاری ادرار
ناتوانی در حفظ ادرار بعضی اوقات می تواند منجر به ناراحتی، خجالت و گاهی مشکلات جسمی دیگر شود.
این موارد شامل:
- مشکلات پوستی – فردی که بی اختیاری ادرار دارد به احتمال زیاد به دلیل وجود پوست مرطوب، دارای زخم های پوستی، بثورات و عفونت های پوستی است. این برای ترمیم زخم ها بد است و همچنین باعث عفونت های قارچی می شود.
- عفونت ادراری – استفاده طولانی مدت از سوند ادرار خطر عفونت را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
- پرولاپس – قسمتی از واژن، مثانه و برخی مواقع مجرای ادرار می تواند وارد ورودی مهبل شود.
این معموًلاً در اثر ضعف عضلات کف لگن ایجاد می شود.
خجالت باعث می شود که افراد از نظر اجتماعی عقب نشینی کنند و این عامل می تواند به افسردگی منجر شود. هر کسی که نگران بی اختیاری ادرار است، باید به پزشک مراجعه کند، زیرا می تواند به فرد کمک کند.
مترجم: یگانه عرب
